گزارش| جزئیات بیشتر از عملیات موشکی سپاه علیه دومین پایگاه بزرگ آمریکا در منطقه/ رونمایی از نسل جدید کلاهک موشک‌های فاتح و قیام

 در اولین ساعات بامداد روز 18 دی 1398 نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در راستای تفهیم خطوط قرمز امنیت ملی جمهوری اسلامی به دولت آمریکا، عملیات هجومی موشکی را به پایگاه هوایی آمریکایی عین الاسد در کشور دوست و برادر عراق ترتیب داد.

هرچند علت اولیه این عملیات، پاسخ به ترور ناجوانمردانه سپهبد شهید قاسم سلیمانی و همراهانش بود اما در واقع علت‌های دیگری نیز وجود داشت. طی سال‌های گذشته رژیم صهیونیستی و در مواقعی آمریکا با حمله مستقیم به مراکز استقرار نیروهای محور مقاومت شامل ارتش سوریه، بسیج مردمی عراق و حتی نیروهای سپاه در سوریه و عراق موجب به شهادت رسیدن تعداد زیادی از عناصر محور مقاومت شده بودند. رژیم صهیونیستی و آمریکا زمان و مکان حملات خود را به‌نحوی انتخاب می‌کردند که به‌سود گروه‌های تروریستی تحت حمایت خود در این دو کشور باشد و در نتیجه موجبات توقف روند پیروزی‌های محور مقاومت را هرچند به‌صورت مقطعی فراهم می‌کردند.

اما در چند ماه گذشته حملات این دو رژیم شرور به‌صورت معناداری تغییر ماهیت می‌دهد و مانع از انسجام نیروها در غرب عراق و شرق سوریه، که محل احداث گذرگاه حیاتی زمینی برای محور مقاومت بود، می‌شد. چند حمله رژیم صهیونیستی به پایگاه‌های بسیج مردمی عراق (حشد شعبی) و حذف عناصر آن و سپس حمله هوایی بزرگ مستقیم آمریکا به پایگاه‌های حشد شعبی که سبب شهادت چند ده نفر از نیروهای مهم آنها شد در هفته‌های گذشته صورت پذیرفت. عدم پاسخ نظامی متقابل به این حمله آمریکا سبب شد تا این رژیم گستاخی خود را به بالاترین حد برساند و با استفاده از موقعیت و فضایی که سایر عوامل غیرنظامی در منطقه فراهم کرده بودند، طرح باسابقه ترور شهید حاج قاسم سلیمانی را بار دیگر به مرحله اجرا بگذارد.

این بار با خیانت برخی عناصر و افشای برنامه سفر این شهید بزرگوار، رژیم تروریست آمریکا در حمله مستقیم به خودروی حامل و همراه ایشان سبب شهادت 10 نفر از جمله حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه، شهید ابومهدی المهندس قائم‌مقام حشد شعبی عراق شد.

این روند عملیات شکل‌گرفته در طول چند سال نشان داد که در صورت عدم پاسخ به این جنایت، قطعاً آمریکا و حتی احتمالاً رژیم صهیونیستی در مرحله بعد باز هم گستاخ‌تر خواهند شد و اقدام به ترورهای بیشتر و عملیات‌های سنگین‌تر علیه محور مقاومت حتی در نواحی نزدیک به مرز یا داخل ایران خواهند کرد؛ عملیات‌هایی که احتمالاً باز هم با معاملات پشت‌پرده با سکوت سایر بازیگران حاضر در منطقه و حتی عناصری از دولت عراق همراه می‌شد.

در نتیجه برای حفظ بازدارندگی و نه صرفاً انتقام خون شهدا، شورای‌عالی امنیت ملی طرح پاسخ نظامی به نیروهای تروریست آمریکا را، که با تصویب قانون مناسبی با سه‌فوریت در مجلس شورای اسلامی نیز همراه شد، برای عملیاتی شدن ابلاغ کرد.

با توجه به شرایط موازنه قوا با ارتش آمریکا، این مأموریت به‌عهده یگان موشکی نیروی هوافضای سپاه گذاشته شد. فرماندهان و مدیران عملیاتی این نیرو به‌سرعت اقدام به بروزرسانی طرح‌های عملیاتی اقدامات متقابل علیه پایگاه‌های آمریکا که از سال‌های قبل در حال تهیه و تکمیل آن بودند کردند و با آخرین اطلاعات دریافتی و لحاظ کردن نکات راهکنشی (تاکتیکی) و امنیتی اقدام به جابه‌جایی نیروها، چینش‌های لازم در تجهیزات و طرح‌ریزی برای مراحل احتمالی بعدی زیر ذره‌بین بزرگترین ارتش دنیا کردند.

اعترافات بعدی مسئولان آمریکایی نشان داد که آنها هرگز موفق به تعیین دقیق زمان عملیات و هدف مدنظر ایران نشدند. گفته‌های فرمانده‌کل سپاه ــ سردار سلامی و فرمانده نیروی هوافضای سپاه ــ سردار حاجی‌زاده در مورد تغییر هدف انتخابی نیز مؤید همین مطلب بود.

در حالی که سپاه در ابتدا پایگاه التاجی در نزدیکی بغداد را، که محل استقرار نیروهای آمریکایی و عراقی بود، انتخاب کرده بود، به‌دلایلی از جمله فاصله کم این پایگاه با مناطق مسکونی غیرنظامی بغداد و نیز حضور نیروهای ارتش عراق در این پایگاه و شاید ترس از نشتی اطلاعات از داخل ایران در مورد هدف انتخابی، اقدام به انصراف از این هدف و انتخاب هدف دیگر کردند. این هدف یعنی پایگاه هوایی عین الاسد، محلی بود که آمریکایی‌ها اتفاقاً در روزهای پس از ترور شهید سلیمانی اقدام به انتقال نیروها و تجمع در این پایگاه کرده بودند، در صورتی که اگر از این تصمیم سپاه اطلاع داشتند اقدام به این امر نمی‌کردند.

فاصله پایگاه عین‌الاسد از مرز و نواحی مرکزی دو استان کرمانشاه و لرستان که محل پرتاب موشک‌ها بودند

در ساعت 01:20 بامداد، عملیات موشکی سپاه با شلیک موشک‌های مایل‌پرتاب فاتح‌ــ‌313 با برد بیشینه 500 کیلومتر و موشک‌های عمودپرتاب بالستیک قیام از دو منطقه در کرمانشاه و لرستان آغاز شد. چند دقیقه بعد موشک‌ها شلیک شدند و به‌گفته افراد حاضر در پایگاه هدف، در حوالی ساعت 01:34 دقیقه اولین موشک به پایگاه اصابت کرد. در مدت کوتاهی سایر موشک‌ها نیز به اهداف خود اصابت کردند.

تصاویر شلیک موشک قیام در عملیات شهید سلیمانی

پایگاه دشمن در 185کیلومتری شمال‌غرب بغداد و 290کیلومتری شرق پایگاه‌های اچ‌ــ‌3 در منتهی‌الیه غرب کشور عراق قرار دارد. این پایگاه هوایی که دارای دو باند پروازی اصلی به‌طول 4000 متر است در فاصله 275 کیلومتر از نزدیک‌ترین نقطه مرزی ایران قرار دارد، اما سپاه با استفاده از موشک‌هایی با برد بیشینه 500 و 800 کیلومتر که به‌معنی امکان شلیک تا 225 کیلومتر برای موشک فاتح‌ــ‌313 و تا 525 کیلومتر برای موشک قیام از داخل خاک ایران بود اقدام به غافلگیر کردن دشمن و پنهان کردن گسترش پرتابگرها از دید دشمن کرد. بدیهی است که هرچه موضع پرتاب به مرز نزدیک‌تر انتخاب می‌شد، بیشتر تحت اشراف اطلاعاتی ماهواره‌ها و پهپادهای شناسایی و جاسوسی آمریکا قرار می‌گرفت و احتمال یافتن آنها قبل از پرتاب بیشتر بود.

شلیک موشک فاتح‌ــ‌313 در عملیات شهید سلیمانی

همچنین احتمالاً از پایگاه‌های موشکی استفاده‌شده در دو عملیات «لیلة القدر» و «ضربت محرم» علیه داعش که توسط ماهواره‌های دشمن شناسایی شده بود به‌عنوان فریب استفاده شده است.

در عملیات اخیر که به نام شهید قاسم سلیمانی و با رمز یازهرا(ع) انجام شد، به‌صورت ضمنی از شهرهای موشکی دیگری نیز رونمایی شد که لبریز از انواع موشک‌های سوخت جامد و مایع با بردهای مختلف بود.

موشک سوخت جامد فاتح‌ــ‌313 که در 31 مرداد 1394 رونمایی شده بود با برد 500 کیلومتر و موشک قیام که نسل اول آن در شهریور 1389 معرفی شده بود دو سلاح مورد استفاده در این عملیات بودند.

موشک فاتح‌ــ‌313 با کمترین افزایش ابعاد نسبت به نسل قبل یعنی فاتح‌ــ‌110D، حدود 67 درصد برد بیشتر را توأم با حفظ دقت نقطه‌زنی کسب کرده که بیشتر وامدار استفاده از نسل جدید سوخت جامد و بدنه سبک با مواد مرکب است.

البته موشک فاتح مورد استفاده در این عملیات، تفاوت‌هایی در شکل بالک‌های کنترلی با فاتح‌ــ‌313 رونمایی‌شده در سال 1394 داشت که نشان از ادامه مسیر توسعه و بهسازی آن دارد. این موشک با سرعت بسیار بالا که دست‌کم نزدیک به 5 ماخ تخمین زده می‌شود در زمان حدود 5 دقیقه به بیشترین برد خود می‌رسد.

بالک‌های متفاوت و مستطیلی‌شکل موشک فاتح شلیک‌شده در عملیات شهید سلیمانی

موشک قیام نیز در سال‌های اخیر به کلاهک جداشونده با قابلیت هدایت تا لحظه اصابت مجهز شده و در نتیجه به قابلیت نقطه‌زنی رسیده است. این موشک قبلاً در عملیات‌های موشکی علیه داعش نیز مورد استفاده قرار گرفته بود. زمان رسیدن این موشک سوخت مایع 11متری به بیشترین برد خود تاکنون محرمانه بوده اما به‌عقیده کارشناسان خارجی کمتر از 10 دقیقه است.

این موشک نیز با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، بدون افزایش قطر و با اندکی تفاوت طول و وزن نسبت به موشک سوخت مایع شهاب‌ــ‌2 که برد 500 کیلومتر داشت ساخته شد اما با 60 درصد برد بیشتر. اما اعلام خبر استفاده از کلاهک بارانی در موشک قیام و نیز استفاده از سامانه ضدرادار در کلاهک این موشک دو خبری بود که در حاشیه این عملیات موشکی علیه پایگاه آمریکا به رسانه‌ها داده شد.

تصاویری از آماده‌سازی موشک قیام در یکی از شهرهای موشکی زیرزمینی

موشک قیام با سر جنگی هدایت‌شونده دارای بالک‌های کنترلی

با استفاده از همین قابلیت ضدرادار، چشم اصلی شناسایی و رصد اهداف در این پایگاه مورد اصابت قرار گرفت که یکی از دلایل عدم واکنش سامانه‌های دفاعی آمریکایی به عملیات موشکی سپاه شد که کنار غافلگیری آمریکایی‌ها و عدم شناسایی گسترش پرتابگرها پیش از شلیک از عوامل موفقیت این عملیات بود.

این در حالی است که برخی عقول خودبزرگ‌پندار، پذیرفته‌اند که آمریکا هیچ سامانه دفاع موشکی را برای دفاع از چند هزار نفر نیروی ناتوی مستقر در این پایگاه و ده‌ها فروند پهپاد، بالگرد، تیلت روتور و هواپیمای جنگنده و ترابری در این پایگاه یا اطراف آن مستقر نکرده است.

نمایش یکی دیگر از شهرهای موشکی برای اولین بار؛ تصویر بالا مربوط به انبار موشک‌های سوخت جامد است

روز بعد اما عمق فاجعه برای بزرگترین ارتش دنیا که هیچ کس را هماورد خود نمی‌پنداشت و عمق پیروزی برای ملت ایران با انتشار تصاویر ماهواره‌ای از این پایگاه به دنیا نشان داده شد. تصاویر گویای دقت کم‌نظیر موشک‌های ایرانی بود. تعدادی از سوله‌ها و ساختمانهای این پایگاه در بخش تحت اختیار آمریکا مورد اصابت قرار گرفته بود.

نمای کلی از پایگاه هوایی عین‌الاسد؛ شمال جغرافیایی به‌سمت بالای تصویر است

طبق آنچه گفته شده است، نیروی هوافضای سپاه در این عملیات اقدام به شلیک 15 تیر موشک به این پایگاه کرده که 2 تیر موشک بر اثر نقص فنی داخل خاک ایران سقوط کرد که ضریب اطمینان حدود 87 درصد را نشان می‌دهد که عدد مناسبی است خصوصاً اگر با قابلیت اطمینان 60 تا 70 درصدی موشک‌های کروز آمریکایی شلیک‌شده به سوریه در سال‌های اخیر مقایسه شود. به‌طور معمول علیه هر هدف دو موشک شلیک می‌شود تا از انهدام آن اطمینان حاصل شود و اعلام وجود 6 هدف اصلی نیز مؤید همین مطلب است.

محل 6؛ هدف اصلی سپاه در قسمت شمالی پایگاه

این اهداف شامل رمپ استقرار بالگردهای رزمی آپاچی، رمپ بالگردهای پشتیبانی بلک‌هاوک، رمپ پرنده‌های عملیات ویژه تیلت روتور V-22 و نیز سوله استقرار پهپادها، اتاق عملیات پایگاه و مرکز کنترل عملیات پهپادی در این پایگاه بود. اما نکته محرمانه‌مانده، علت انتخاب یک سوله یا ساختمان خاص از بین چند سوله و ساختمان مجاور هم بود. احتمالاً عوامل نفوذی و شناسایی سپاه از قبل اطلاعات دقیقی از ماهیت ساختمان‌های این پایگاه کسب کرده و در طبقه‌بندی اهداف مختلف در آن کارهای اطلاعاتی و جاسوسی کافی انجام داده‌اند.

هدف‌های 1 و 2، آشیانه پشتیبانی از بالگردهای پشتیبانی

تصویر زمینی از هدف شماره یک

با توجه به شلیک 15 موشک از دو منطقه، باید گفت که عملیات قاسم سلیمانی، دو برابر بزرگتر از سه عملیات موشکی قبلی سپاه در چند سال گذشته بوده است که شامل دو عملیات علیه داعش و یک عملیات علیه تروریست‌های کومله و دموکرات می‌شود.

هدف شماره 3؛ آشیانه پشتیبانی از بالگردهای رزمی آپاچی

به‌گفته فرماندهان سپاه، در تعریف اهداف این عملیات، گرفتن تلفات حداکثری از ارتش تروریست آمریکا در اولویت نبوده است بلکه انهدام اهداف حیاتی و تجهیزات مهم در این پایگاه به‌منظور نشان دادن ضرب‌شست واقعی و رساندن پیام پرهیز از حماقت‌های بیشتر مدنظر بوده است.

با وجود این، انجام ده‌ها سورتی پرواز بالگردهای ترابری نیمه‌سنگین و سنگین به‌سمت بغداد، پرواز دست‌کم یک هواپیمای غول‌پیکر ترابری C-17 با مأموریت ثبت‌شده بیمارستانی از منطقه و 9 سورتی پرواز هواپیماهای ترابری C-130 هرکولس از پایگاه عین الاسد به‌سمت پایگاه‌های دیگری در منطقه نشان از حجم تلفات و مجروحین عملیات هجومی ایران به پایگاه دشمن در کشور دوست و برادر عراق دارد.

برخی از تصاویر زمینی منتشرشده پس از گذشت چند روز از تخریب‌های پایگاه آمریکا

از دیگر نکات مهم کنار بخش حمله موشکی، اخلال الکترونیکی گسترده روی پهپادهای آمریکایی متعدد پروازکننده در اطراف پایگاه عین الاسد به‌صورت همزمان بود که سبب قطع ارتباط لینک‌های ارسال داده آنها شد که تصاویر مراقبتی خود را به‌طور مستقیم به پایگاه‌های فرماندهی ارتش آمریکا در خاک اصلی این کشور از طریق ماهواره‌ها ارسال می‌کردند.

همچنین به‌گفته سرلشکر سلامی فرمانده‌کل سپاه، پروازهای پرتعداد هواپیماهای جنگنده و پهپادهای آمریکا در نواحی نزدیک مرز ایران از خلیج فارس تا نواحی نزدیک به شمال‌غرب کشور با اجرای یک جنگ الکترونیک گسترده مورد حمله قرار گرفت که موجب تخلیه منطقه و حتی فرود برخی از آنها در پایگاه‌های خود شد. هر یک از این هواپیماهای جنگنده کاندیدای پرتاب موشک‌های کروز هواپرتاب و بمب‌های دورایستا بودند که می‌توانست در پاسخ احتمالی آمریکا به هجوم موشکی سپاه نقش ایفا کند.

هدف شماره 4؛ آشیانه پشتیبانی از بالگردها

هدف شماره 5؛ مرکز فرماندهی و کنترل پهپادهای شناسایی و رزمی

به‌گفته فرماندهان سپاه، طرح‌های آمادگی کامل و مقابله برای دو موج بعدی حمله به آمریکایی‌ها نیز روی میز بود؛ موج دوم با چند صد فروند موشک در صورت حماقت مجدد آمریکا برای یک بازه دوروزه و موج سوم با چند هزار فروند موشک برای یک جنگ محدود حدود یک‌هفته‌ای. این امر با توجه به تصریح مقامات سیاسی و نظامی آمریکا به حمله مجدد به ایران در صورت عملیات انتقامی ایران مورد توجه قرار گرفته بود.

هدف شماره 6؛ آشیانه و رمپ تیلت روتورهای V-22 مخصوص عملیات ویژه

اما اصابت بسیار دقیق و حجم تخریب گسترده موشک‌های سپاه که توسط متخصصان داخلی و بر اساس زحمات شهدای صنعت موشکی در وزارت دفاع و نیروی هوافضای سپاه خصوصاً شهید حسن طهرانی مقدم به ثمر رسیده‌اند، به‌قدری بود که آمریکایی‌ها از ادامه درگیری صرف‌نظر و صراحتاً اعلام کردند که به‌دنبال پاسخ مجدد نیستند، امری که البته در کوتاه‌مدت قابل اعتنا است و در هفته‌ها یا ماه‌های آینده همچنان احتمال تحرکات دیگری از سوی دشمن در منطقه داده می‌شود، در واقع یک قوت راهکنشی (تاکتیکی) توأم با غافلگیری و فریب در این عملیات سبب رقم خوردن برتری راهبردی بر دشمن گردید.

تصاویری از اهداف شماره 1 تا 5

در نتیجه این عملیات، علاوه بر زدن یک سیلی محکم به دشمن، از کار افتادن بخش‌های مهمی از دومین پایگاه بزرگ نظامی آمریکا در غرب آسیا پس از پایگاه هوایی العدید در کشور قطر و تلفات قطعی و مجروحین بسیار از ارتش تروریست آمریکا، ایران به اولین کشوری تبدیل شد که پس از جنگ جهانی دوم و در 75 سال گذشته موفق به تهاجم سنگین و بدون پاسخ به ارتش آمریکا شده است. شکست ابهت آمریکا و نشان دادن ضربه‌پذیری این ارتش، شاید بزرگترین دستاورد عملیات موشکی قاسم سلیمانی باشد که آثار خود را در ماه‌ها و حتی سال‌های آینده روشن‌تر نشان خواهد داد.